Gebelik döneminde sıklıkla yaşanan sorunlardan biri de kabızlıktır. Kabızlık sorunu gebe bir kadının zaten oldukça zor olan hayatını daha da zorlaştırmaktadır. Gebelik, kadın bedeninin daha önce görmediği kadar çok değişimi bir arada ve hızlı bir şekilde gördüğü bir dönemdir. Bu nedenle vücut, bu değişimlere karşı tepki vermektedir. Ortaya çıkan tepkilerden biri de bağırsakların verdiği düzensiz çalışma tepkisi ile ortaya çıkan kabızlıktır.
Hamilelikte Kabızlığın Nedenleri
Gebeliğin başlangıcı ile birlikte vücutta artış gösteren hormonlardan bazıları yan etki olarak bağırsak hareketlerini yavaşlatabilirler. Normalden daha düşük bir hızla çalışan bağırsakların da kabızlık sorunu çıkarması kaçınılmazdır. Bir diğer yandan karın kasları da gebelik nedeni ile genişlemeye başlayan rahmin yeni boyutuna uyum sağlamak amacıyla kasılmalar ve gevşemeler yaşarlar. Bu kasılma ve gevşemeler de bağırsak hareketlerinin zaman zaman yavaşlamasına sebep olur.
Kabızlığın sebeplerinden biri de gebelik süreci ile birlikte gelen kilo artışıdır. Özellikle gebeliğin ilk aylarında fazlaca alınan kilolar değişen hormonal denge ile birlikte bağırsak hareketlerinin yavaşlamasına sebep olabilir. Ayrıca hamilelik ile birlikte görülen daha az hareket ederek yaşama alışkanlığı da kabızlığa davetiye çıkarabilir. Bu nedenle hamilelik sürecinde anne adayı dengeli ve düzenli beslenmeye dikkat etmeli, fiziksel aktivitelerinden geri kalmamalıdır.
Gebelikle ortaya çıkan sorunlardan biri de demir eksikliğine bağlı kansızlıktır. Bu kansızlık, dışarıdan alınan demir takviyeleri ile tedavi edilir. Ancak demir takviyelerinin yan etkilerinden biri de kabızlıktır. Eğer demir takviyesi kullanırken kabızlık sorunu çekiliyor ise bu ihtimali de göz önünde bulundurmak gerekmektedir. Gebelik sürecinden de kabızlık sorununun yaşanması, vücudun kabızlığa yatkın olduğunu karşımıza çıkarmaktadır. Bu durumda, daha önceden kabızlık problemi yaşamış anne adaylarının sürece daha dikkat yaklaşmaları gerekmektedir.
Hamilelikte Kabızlığın Doğal Tedavi Yöntemleri
Öncelikle hamilelik sürecinde yaşanan kabızlık sorununun büyük bir sorun olmadığını bilmek ve bu psikoloji ile hareket etmek gerekir. Çünkü bu sorun ile stres yan yana gelirse, sorun daha da çözülmez bir hal alabilir. Kabızlığı hayatınızdan çıkarmak için bu önerileri dikkate almalısınız.
Daha çok meyve, sebze ve posalı gıdalar tüketip bağırsakları hareket ettirecek şekilde beslenme alışkanlığı kazanmak gerekmektedir. Ayrıca kuru meyvelerden hazırlanacak şekersiz bir komposto, bağırsakların hareketlerini artırırken, vücudun sıvı ihtiyacının giderilmesine de yardımcı olacaktır.
Birçok yerde duyulan kabızlığa iyi gelen bitki çayları kullanılmamalıdır. Bitki çaylarının hamilelik süresince kullanılmasını bilimsel olarak onaylayan ve destekleyen tek bir çalışma yoktur. Bu nedenle bitki çaylarından gebelik döneminde uzak durulması gerekmektedir. Hekimin bir önerisi olmadan hiçbir şekilde hiçbir bitki çayını gebelik döneminde kullanmamak, hem anne hem de bebeğin sağlığı için oldukça önemlidir.
Kabızlığın çarelerinden biri de yenecek besin değeri yüksek ekmeklerdir. Buğday kepeğinden, tam tahıllı ekmeklerden bu süreçte faydalanmak doğru olacaktır. Bunun yanı sıra yulaf ezmesi ve esmer pirinç gibi lif zengini besinleri tüketmek hamilelik sürecinde en büyük destekçilerinizden biridir. Hamileler tarafından es geçilen bir diğer besin değerimiz ise bulgurdur. Bulgur, hem lif bakımından hem de protein bakımından oldukça zengin ve Türk mutfağına has bir kuru bakladır. Bu nedenle gebelik döneminde pirinç pilavından ziyade bulgur pilavını tercih etmek daha doğru bir karar olacaktır.
Kabızlığın çözümlerini sayarken eriği es geçmez olmaz. Kırmızı erik gebelik döneminde anne adaylarının en büyük yardımcılarından biridir. Uzun yıllar boyunca büyüklerimiz tarafından da kabızlığın doğal çözümü olarak görülen kırmızı eriği kabızlık için yalnız başına yiyebilir, kuru erik olarak tüketebilir ya da erik suyu içebilirsiniz.
Bir diğer yandan her şeyin başının su olduğunu da unutmamak gerekir. Kabızlık probleminin de temel çözüm yollarından biri hiçbir zaman su kullanımını azaltmamak ve her gün hekimimizin tavsiye ettiği kadar suyu tüketmektir. Genel olarak günde 8 bardak (2 litre) olarak tüketilmesi gereken su, sizin bünyenize göre artıp azalabilir. Ayrıca suyun cilt sağlığına da iyi geldiği bilinmektedir. Susuz kalan bir cilt kurur. Bu nedenle su kullanımı atlanmamalıdır. Gün içerisinde içilemeyen su miktarı, ayran, çorba, cacık vs. gibi sulu gıdalarla takviye edilmelidir.
Hamilelikte Kabızlık Nasıl Giderilir?
Aslında herkesin alışkanlık haline getirmesi gereken sık ve az yemek yeme yöntemi, hamileler için bir zorunluluk haline getirilmelidir. Çünkü bu şekilde düzenlenecek bir öğün programı kabızlık sorununu da ortadan kaldıracaktır. Kabızlık sorunu çeken anne adaylarının öğünlerini asla atlamamaları, besinlerini iyice çiğneyerek yutmaları ve ara öğünlerini de kaliteli bir şekilde yapmaları uzmanlar tarafından tavsiye edilmektedir.
Kabızlığın çözümleri arasında egzersizi de saymak mümkündür. Gebelik süreci boyunca kabızlığı sorunlarını kolaylıkla atlatmak isteyen anne adaylarının düzenli olarak hafif egzersizler yapması ve karın bölgesindeki kaslarını hafif hareketler ile çalıştırması gerekmektedir. Bu tür egzersizlere günlük yürüyüşler örnek olarak gösterilebilir. Ancak gebelik süreci boyunca ağır egzersizlerden kaçınmak gerektiği de unutulmamalı ve bu şartlar dahilinde egzersizlere devam edilmelidir.
Probiyotikler, tüm vücuda faydalı oldukları gibi bağırsaklara da oldukça iyi gelmektedir. Özellikle bağırsak florasının yeniden oluşturulmasında ve kabızlığın giderilmesinde kullanılan probiyotikler yoğurt ve kefir gibi süt ürünlerinde bulunmaktadır. Bu probiyotikler sayesinde hamilelik sürecinde karşılaşılan kabızlık problemi ortadan kaldırılabilir.
Son olarak, birçok nedene bağlı bir şekilde ortaya çıkabilen kabızlık probleminin gebelik sürecinde ortaya çıkma olasılığının daha fazla olduğunu söylemek mümkündür. Kabızlığın hamilelik sürecinde ortaya çıkma sebeplerinin başında kas hareketsizliği ve demir eksikliği gelmektedir. Bu nedenle eğer demir eksikliğine bağlı kansızlık çekiliyorsa hekime söylenmeli ve buna uygun ilaçlar kullanılmalıdır. Bir diğer yandan demir ilaçlarını erik suyuyla birlikte almak da akıllıca bir çözümdür.
Sıkça Sorulan Sorular
Kabızlık gebeliğin hangi dönemlerinde daha sık görülür?
Gebelikte kabızlık genellikle ilk trimesterden itibaren ortaya çıkar ve gebeliğin sonuna kadar devam edebilir. Hormonal değişiklikler ve büyüyen rahmin bağırsaklara baskı yapması kabızlığı artırabilir.
Gebelikte kabızlık bebeğe zararlı mıdır?
Gebelikte kabızlık genellikle zararsızdır. Ancak uzun süreli ve şiddetli kabızlık, rahatsızlık ve rahimde baskıya yol açabilir. Bu nedenle, kabızlık sorunu devam ederse doktorunuza danışmanız önemlidir.
Hangi besinler kabızlığı önlemek için önerilir?
Kabızlığı önlemek için taze meyve ve sebzeler, kepekli tahıllar, baklagiller, yoğurt ve probiyotik içeren gıdalar tüketebilirsiniz.
Kabızlık için hangi egzersizler yapılabilir?
Kabızlığı önlemek ve bağırsak hareketlerini teşvik etmek için yürüyüş yapmak, pelvik taban kaslarını güçlendirmek için kegel egzersizleri yapmak, yoga veya pilates gibi düşük etkili egzersizler yapabilirsiniz.
Kabızlık için hangi ilaçlar kullanılabilir?
Gebelikte kabızlık için doktorunuzun onayıyla güvenli olan bazı ilaçları kullanabilirsiniz. Bunlar genellikle ishal yapmayan ve yumuşak dışkılama sağlayan laksatifler olabilir. Ancak, herhangi bir ilaç kullanmadan önce doktorunuza danışmalısınız.
Gebelikte kabızlık ne zaman doktora danışmayı gerektirir?
Gebelikte kabızlık genellikle yaygın bir sorun olsada, uzun süreli veya şiddetli kabızlık durumunda doktorunuza danışmanız önemlidir. Ayrıca, kanama, şiddetli karın ağrısı, ateş veya dışkıda kan gibi başka semptomlarınız varsa hemen sağlık uzmanınıza başvurmalısınız.
Hamilelikte kabızlık hangi dönemlerde daha sık görülür?
Hamilelikte kabızlık genellikle ilk trimesterden itibaren ortaya çıkar ve gebeliğin sonuna kadar devam edebilir. Hormonal değişiklikler ve büyüyen rahim bağırsaklara baskı yapabilir, bu da kabızlığı artırabilir.