Yumurtalık kistleri genellikle zararsız olan basit kistlerdir ancak bazen sebep oldukları şikayetler ve olası riskler nedeniyle ameliyat ile uzaklaştırılmaları gerekir. Ameliyatlar kapalı ya da açık ameliyat yöntemleri ile yapılabilir. Genellikle laparoskopi tekniği kullanılır ancak yetersiz olduğu özel durumlarda ve kanser riski olan durumlarda açık yumurtalık kisti ameliyatı tercih edilebilir.
Yumurtalık Kisti Nedir?
Sağlıklı bir kadın her 28 günde bir yumurtlama gerçekleştirir. Yumurtalık içerisinde folikül ismi verilen kesecikler çatlar ve yumurta atılır. Bazı durumlarda bu kesecikler yani foliküller çatlamaz ve yumurta bulunduğu yerde gelişerek büyümeye başlar. Bu durum basit kistlerin (folikül kisti) oluşmasına neden olur. Diğer yandan bu süreçten farklı olarak çikolata kisti, dermoid kist gibi farklı kistik yapılar da oluşabilir.
Yumurtalık kisti (over kisti), yumurtalıkta oluşan kese şeklindeki kistik yapılardır. Büyük çoğunlukla zararsızdır. Sağ over kist ve sol over kist olmak üzere her iki yumurtalıkta ya da yalnızca birinde bulunabilir. Basit kistler genellikle bir soruna yol açmaz ve bir iki adet döngüsü sonrasında kendiliğinden kaybolur. Bununla beraber bazı kistler infertiliteye, ağrıya ve kansere neden olabilir.
Yumurtalık Kisti Belirtileri
Yumurtalık kistleri genellikle belirti vermezler. Özellikle fonksiyonel kistler, birkaç ay içerisinde kendiliğinden kaybolma eğilimindedir. Bu nedenle jinekolojik muayene sırasında tesadüfen teşhis edilirler. Ancak kistlerin büyüdüğü ve yumurtaya baskı yaptığı durumlarda, büyüyen kistin yumurta torsiyonuna ve fonksiyonel bozukluklara neden olduğu hallerde ve yumurtalıktaki kist rüptürü (patlaması, yırtılması) durumunda bazı semptomlar kendini gösterebilir. Yumurta kisti belirtileri farklılık göstermek kaydıyla şu şekildedir:
- Pelvik bölgede ağrı
- Bağırsak hareketlerinde bozulmalar
- Adet dönemi öncesi ağrı
- Şişlik hissi (karın bölgesinde)
- Cinsel birleşmede ağrı
- Bazı durumlarda kısa ya da birkaç ay süren adet gecikmesi
Bunun yanında yumurtalıkta kist rüptürü söz konusuysa ani ve şiddetli ağrı, tansiyon düşüklüğü, baş dönmesi, mide bulantısı, gibi semptomlar ortaya çıkabilir. Böyle bir durumda en kısa sürede bir doktora başvurulması gerekir. Kistin rüptüre olması ciddi sonuçlar doğurabilir ve acil cerrahi müdahale gerektirebilir.
Açık Yumurtalık Kisti Ameliyatı Nedir?
Çoğu basit yumurtalık kistleri genellikle kendiliğinden yok olur. Kistin ultrasonografik görünümüne göre basit kist olduğu anlaşılır ise teşhis konulduktan sonra birkaç ay beklemek ve doktor takibi tedavi için yeterli olabilmektedir. Ancak bazı ultrasonografide basit kist değil ise, çok büyük kitle halinde ise veya ağrılara ve infertiliteye neden olabilecek türde gelişir. Açık yumurtalık kisti ameliyatı, belirli bir büyüklük ve patolojideki yumurtalık kistlerinin çıkarılması için yapılan cerrahi işlemdir.
Yumurtalıklardaki kist genellikle laparoskopik cerrahi ile tedavi edilir. Ancak kistin kapalı ameliyat ile çıkarılamayacak kadar büyük olması, kanser riski taşıması ve bu nedenle çıkarılırken yırtılma ihtimalinin bulunmas gibi bazı özel durumlarda laparotomi (açık ameliyat) tekniği kullanılır.
Açık Yumurtalık Kisti Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Açık yumurtalık kisti ameliyatı laparotomi tekniği ile yapılır. Laparotomi hastada kesi yapılarak uygulanan cerrahi yöntemin adıdır. Açık ameliyat olarak da bilinir. Yumurtalık kisti ameliyatı için laparotomi tekniğine her zaman başvurulmaz. Gerekli tetkikler yapıldıktan sonra açık yumurtalık kisti ameliyatı yapılacaksa şu adımlar izlenir.
- Hastaya anestezi uygulanır.
- Açılacak kesi, kistin türü ve bulunduğu bölge gibi etkenler göz önünde bulundurularak yapılır. Genellikle sezaryen kesisine benzer.
- Kist uygun teknik kullanılarak bölgeden uzaklaştırılır.
- Daha önceki cerrahi operasyonlardan ya da kistlerden kaynaklanan yapışıklıklar varsa açılır.
- Kesi bölgesi kapatılır ve hasta birkaç gün müşahede altında tutulduktan sonra taburcu edilir.
Açık Yumurtalık Kisti Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Açık yumurtalık kisti ameliyatı sonrası olası komplikasyonlardan korunmak için dikkat edilmesi gereken bazı hususlar bulunur.
Enfeksiyon riski: Kesi yeri hijyenine dikkat edilmesi gerekir. Açık yumurtalık kisti ameliyatı sonrası kesi bölgesi kuru ve temiz tutulmalıdır. Duş almakta bir sakınca yoktur. Ancak duş alınırken kesi bölgesine lif vb. eşyalarla temas etmekten kaçınılmalıdır. Duştan sonra bölge nazikçe kurulanarak nemden arındırılmalıdır. Yumurtalık kisti ameliyatı da dahil diğer açık ameliyatlardaki en büyük risk kesi bölgesinin enfeksiyon kapmasıdır. Bu nedenle bölge temiz tutulmalıdır. Kesi bölgesindeki kızarıklık ve akıntı enfeksiyona işaret eder. Böyle bir durumda en kısa sürede doktora başvurulmalıdır.
Ameliyat sonrası hareket etmek: Açık yumurtalık kisti ameliyatı sonrasında birkaç saatte bir ev içerisinde yapılacak kısa süreli yürüyüşler iyileşme sürecini hızlandıracaktır. Ancak kişinin kendisini fazla zorlamaması ve istirahat etmesi gerekir.
Cinsellik: Açık yumurta kisti ameliyatı sonrası yaklaşık bir ay süre ile cinselliğe ara verilmelidir. Oluşabilecek enfeksiyon riski ve kesi bölgesinin fazla zorlanması gibi durumlar ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu süre kişiden kişiye değişebilir. Doktorunuz en doğru bilgiyi verecektir.
Açık ve Kapalı Ameliyatın Farkı Nedir?
Yumurtalık kistlerinin cerrahi tedavisinde genellikle laparoskopiye (kapalı ameliyat) başvurulur. Ancak bazı özel durumlar laparotomi (açık ameliyat) tekniğin kullanılmasını gerekli kılabilir. Açık ve kapalı yumurtalık kisti ameliyatının farkı, ameliyatı gerektirecek durumların da farklı olmasıdır. Açık ameliyatlar laparoskopi ile müdahale edilemeyecek büyüklükte ve patolojideki kistler için tercih edilir.
Kapalı ve açık yumurta kisti ameliyatlarının diğer farkı, iyileşme süreleridir. Kapalı ameliyatlar, açık ameliyatlara göre daha kısa iyileşme süreleri vadederler. Ancak bu durum hastaya uygulanan cerrahi işlem ile de yakından ilişkidir. Aynı şekilde, gündelik hayata dönme süresi, kapalı ameliyatlarda daha kısadır.
Açık Yumurtalık Kisti Ameliyatı Riskleri
Açık yumurtalık ameliyatı görece karmaşık bir cerrahi işlem olabilir. En büyük risk, yumurtalığın da alınması gerekliliğidir. Çok büyük kistlerde, kanser şüphesi veya kanser öncüsü durumlarda yumurtalıkta kist ile beraber alınabilir. Bazı durumlarda kistler çıkarılırken ise yumurtalık dokusu korunur ancak kist nedeni ile zarar görmüştür ve bu durum doğal yollar ile çocuk sahibi olmayı yumurta rezervinin azalması nedeni ile zorlaştırabilir. Bu nedenle açık yumurtalık kisti ameliyatının tecrübeli bir cerrah tarafından yapılması gerekir. Diğer taraftan halihazırda yumurtalıklarda kist bulunması, çocuk sahibi olma şansını azaltabilir.
Diğer bir risk ameliyat sonrası oluşabilecek komplikasyonlardır. Ameliyat sırasında çevre dokulara zarar verildiyse buralarda bazı yapışıklıklar meydana gelebilir. Öte yandan, kesi bölgesinin enfeksiyon kapması da olasıdır. Bunu engellemek için kesi bölgesi temiz ve kuru tutulmalıdır.
Açık Yumurtalık Kisti Ameliyatı Fiyatları
Açık yumurtalık kisti tedavi edilmediğinde olumsuz sonuçlar doğurabilen ve takip gerektiren bir rahatsızlıktır. Yapılacak cerrahi işlemin çeşidine göre fiyatlar da değişmektedir. Açık yumurtalık kisti fiyatları, ameliyatı yapacak hekimin tecrübesine ve kliniğin nerede bulunduğuna göre değişiklik gösterir.
Sıkça Sorulan Sorular
Açık yumurtalık kisti ameliyatı sonrası iyileşme süresi?
Açık yumurtalık kisti ameliyatı sonrası iyileşme süresi yaklaşık olarak 1 aydır. Ancak bu süre, geçirilen ameliyata bağlı olarak daha uzun olabilir.
Açık yumurtalık kisti ameliyatı sonrası cinsel ilişkiye ne zaman girilebilir?
Açık yumurta kisti ameliyatı sonra ortalama 1 aylık cinsel perhiz önerilir. Bunun nedeni olası enfeksiyonları önlemek ve kesi bölgesini zorlamaktan kaçınmaktır. 1 aydan sonra doktora danışarak, cinsel hayata geri dönülebilir.
Hangi kistler açık ameliyatla alınır?
Laparoskopik cerrahi ile çıkarılma sırasında patlama riski bulunan kistler, kansere neden olabilecek kistler ve görece büyük kistik yapılar açık ameliyat ile alınır. Bunun yanında hastaya özgü durumlar da söz konusu olabilir.
Açık yumurtalık kisti ameliyatı iyileşme süresi?
Açık yumurtalık kisti ameliyatı iyileşme süresi ortalama olarak 1 ay kadardır. Ancak geçirilen cerrahi tedaviler ve hastanın özel durumu bu süreyi değiştirebilir. İyileşme süresini kısaltmak için doktorun önerilerine uymak oldukça önemlidir.
Kaç cm’lik kistler açık ameliyat ile alınabilir?
15-30 cm’lik kistler açık ameliyat ile alınmak durumunda kalabilir. Kesin bir sınırdan bahsedilemez. Hangi ameliyat tekniğinin kullanılacağına hekim karar verecektir. Bununla beraber kist ile ilgili durumlar ve yırtılma tehlikesi de açık ameliyatları gerekli kılabilir.
Açık yumurtalık kisti ameliyatında kızlık zarı bozulur mu?
Açık yumurtalık kisti ameliyatı kızlık zarına zarar vermez. Açık ameliyat batın bölgesine yapılan kesi ile uygulanır ve vajina ile ilgili değildir.
Yumurtalık kisti alınmazsa hamile kalınabilir mi?
Yumurta kistlerinin birden fazla çeşidi bulunur. Basit kistler gebeliğe engel teşkil etmezler ancak diğer bazı yumurtalık kistleri, doğal yollar ile çocuk sahibi olmayı zorlaştırdıklarından, alınmazsa gebe kalma şansı azalabilir.
Yumurtalık kisti kanama yapar mı?
Yumurtalık kistleri çoğu zaman belirti göstermez. Ancak bazı kadınlarda adet dönemi dışında kanama oluşmasına neden olabilir. Bu tür bir durumda jinekolojik muayene için bir kliniğe başvurulması gerekir.